Oom Uitvinder - Monica Metz
Jeugdherinneringen aan Rotterdam
Over de geschiedenis van Holland in de late middeleeuwen zijn maar weinig publieksboeken geschreven. Historicus Henk ’t Jong heeft er daar nu een aan toegevoegd. In zijn eind vorig jaar verschenen boek Hoogtij van Holland beschrijft hij de geschiedenis van het graafschap Holland (en Zeeland) in de 14e eeuw. Hij besteedt veel aandacht aan de graven en hertogen die Holland en Zeeland regeren, aan hun familie, de relaties met andere Europese vorsten en aan de oorlogen. Monica Metz groeide op als een zeker niet kleurloos prinsesje binnen de kleurrijke Koning van de Maas. Als derde telg in een kinderrijk protestants gezin in het Rotterdam van na het bombardement, waar de ontstane leegte ruimte gaf aan de verbeelding, gaf zij haar ogen goed de kost. Gezin, school en de buurt vormen in haar boek Oom uitvinder het decor van een met verwondering en soms wrange humor beschreven jeugd uit de jaren '40 en '50 van de vorige eeuw.
Rotterdam was in die periode een uiteengeslagen stad zonder hart, grijs en terneergeslagen door het voorbije oorlogsgeweld, maar positief in de ban van de wederopbouw. Nog altijd bevolkt door kleurrijke figuren zoals de plat pratende garagehouder (Laat tie fain zain!), de zalvende, zich almaar herhalende voorganger van de zondagsschool en de vrijgevochten ‘Oom Uitvinder’ die uitblinkt door weer eens een nieuwe mislukte uitvinding.
Huisartsendochter Monica Metz (één van de negen kinderen) geeft in een zeventwintigtal verhalen haar herinneringen kleur. Ze brengt een vervlogen tijd liefdevol nabij in een eenvoudig en efficiënt taalgebruik dat ruimte laat voor eigen beschouwingen en bespiegelingen. Nimmer gaat zij zich te buiten aan beschrijvingen van de stad zelf. Het zijn vooral wijkgenoten en een lerares, die het verhaal kleuren met al hun tekortkomingen, waarbij de gedachte het fenomeen ‘vroeger was alles beter’ met enig cynisme genadeloos maar subtiel onderuit wordt gehaald.
Met soms curieuze titels als: Koppensnellers en andere heidenen, Bouw je huis op Jezus, de rots en Metselen doen ze alleen in achterbuurten nodigt Monica Metz uit tot lezen. Een uitnodiging die bij aanvaarding niet teleurstelt. Oom Uitvinder mag zich rekenen tot de pareltjes die de stadse geschiedenis beschrijven vanuit de zelf beleefde herinnering. Hoewel Metz afkomstig is uit een tamelijk godvruchtige wieg komt ook het geloof er niet ongeschonden vanaf.
Monica Metz publiceerde in onder andere NRC Handelsblad en literair tijdschrift Tirade. Het merendeel van de teksten in Oom Uitvinder is in 2017-2019 verschenen in de tweewekelijkse opiniekrant Argus (www.argusvrienden.nl).
Oom Uitvinder (ISBN 978 908 6050 215, NUR 325) is een uitgave van Uitgeverij De Republiek. Het is een paperbackuitgave, telt 92 pagina’s, meet 13 x 20 centimeter (met flappen) en kost €12,50. Het boekje is alleen te koop bij de uitgeverij: www.uitgeverijderepubliek.nl. Informatie: info@uitgeverijderepubliek.nl.
Waardering:
Boekbespreking door Peter Joore
email mijGepubliceerd: 24-03-2023